Με το που πάτησα το πόδι μου την Παρασκευή το απόγευμα στο γαλλικό ινστιτούτο του πειραιά έπεσα πάνω σε μία μεγάλης ηλικίας κυρία, της οποίας η εμφάνιση με μαγνήτισε αυτοστιγμή. Μικροκαμωμένη και πολύ νευρώδης, κινιόταν ταχύτατα με γερό πάτημα μέσα στην τζιν 50'ς παντελόνα της. Εξέπεμπε τόσο δυνατή ενέργεια, από αυτή που δεν την κατακτάει ποτέ μία γυναίκα μέσα από τη βιομηχανία ομορφιάς. Χάζευα το απαράμιλλο ύφος της ενώ κάπνιζε με τον καφέ της ρεμβάζοντας στο πασαλιμάνι.
Την πρώτη μέρα της διημερίδας Λογοτεχνία & Ψυχανάλυση, τον λόγο είχαν οι ψυχαναλυτές της λακανικής κατεύθυνσης. Μετά την ομιλία του Δημήτρι Βεργέτη "O Τζόυς και το τέλος της λογοτεχνίας του Εγώ" πάνω στο έργο του James Joyce, Finnegans Wake- το οποίο χαρακτήρισε ως "το ραντεβού που δίνει ο Τζόυς με τον Θεό στα ερείπια της Βαβέλ"-, η παραπάνω κυρία με αιχμαλώτισε ξανά, αυτή τη φορά γιατί έθεσε την πιο διεισδυτική ερώτηση πάνω σε ένα πυκνό σε νοήματα υψηλό λόγο. Κοιτιόμαστε με την Σοφία-την μικρότερη ξαδέλφη μου που παρακολουθούσαμε μαζί την διημερίδα- άναυδοι, με αυτό το βλέμα έκπληξης, θαυμασμού και ταυτόχρονα απογοήτευσης για την ταπεινότητα του δικού μας πνεύματός : "Ποια είναι αυτή;"[πως έκανε τέτοια ερώτηση, κλπ.]
Το Σάββατο το πρωί ο Θανάσης Τζαβάρας μίλησε για "τον Ζωρζ Περέκ και τον ψυχαναλυτή του". Στο τέλος της παρουσίασής του, ζητάει το μικρόφωνο για ερώτηση η χθεσινή κυρία, αυτή τη φορά για να με κάνει να υποκληθώ μπροστά στο μεγαλείο της ψυχής της. Με τη ένρινα μπάσα φωνή της, κάτι μεταξύ Μαρίας Ρεζάν και Σωτηρίας Μπέλλου αλλά με περισσότερη σπιρτάδα, ρωτάει:
-Στην αρχή της ομιλίας σας μας είπατε ότι 30 χρόνια πριν δεχθήκατε από μία ακατονόμαστη κυρία μία κακοηθέστατη κριτική. Τώρα, αφού πέρασαν πια 30 χρόνια, μπορείτε να μας πείτε το όνομα αυτής της κυρίας;
Πετάχτηκα από - σαφώς κουτσομπολίστικη- έκπληξη. Γιατί ρε γαμώτο χάνω πάντα τα καλύτερα; -είχα αργήσει 5 λεπτα-. Για ποιο πράγμα είχε χαλαστεί ο Τζαβάρας από κάποια κότα; Και το σημαντικότερο. Τι την ενδιαφέρει την αγαπημένη μου γηραιά κυρία το όνομα της ακατονόμαστης; Δεν άντεχα να πέσει στην εκτίμησή μου με μία τέτοια κατινίστικη απορία τηλεοπτικής βαρύτητας.
Τζαβάρας:
-Ο λόγος του ψυχαναλυτή είναι η σιωπή του. [Και κάτι ακόμα που δεν το άκουσα καλά.]
κυρία:
-E, λοιπόν. Θα σας πω εγώ κύριε Τζαβάρα.
-Αυτή η κυρία ήμουν εγώ.
-Και σήμερα σας ζητάω μία μεγάλη συγγνώμη.
Σιωπή στο ακροατήριο.
Ξέσπασα πρώτος σε χειροκροτήματα. Κι ακολούθησε όλη η αίθουσα.
Τώρα έμεινα εγώ με την απορία για το ποια ήταν αυτή η κυρία που ζήτησε δημοσίως συγγνώμη-και βέβαια πήρα πίσω τον χαρακτηρισμό κότα.
Στο μεγάλο μεσημεριανό διάλειμμα δεν την πέτυχα μπροστά μου. Απορροφήθηκα σε συζητήσεις για σημαίνοντα και σημαινομένα, ανταλλαγή εντυπώσεων, ανταλλαγή σημειώσεων. Πολύ τροφή για σκέψη. Και αναμονή για τον τελευταίο κύκλο ομιλιών. Επιτέλους θα έβλεπα και θα άκουγα και εγώ την Τζίνα Πολίτη. Μάλιστα πολύς κόσμος ερχόταν εκείνη την ώρα στη διημερίδα μόνο γι αυτήν. Όπως άκουσα, η σπουδαία αυτή θεωρητικός της συγκριτικής λογοτεχνίας και καθηγήτρια του κέϊμπριτζ και του απθ διατρέχει αισίως την όγδοη δεκαετία της ζωής της. Σήμερα η ομιλία της θα ήταν πάνω στο έργο του Τζόυς, Φίννεγκανς Γουέϊκ, με θέμα: "Το κωμικώλον του πιπερωμένου και η προαντωνυμική κωμικηδεία". Τι ερώτηση θα έκανε άραγε η μεγάλης ηλικίας γοητευτική, πνευματώδης και με τσαγανό κυρία στην Τζίνα Πολίτη; Τώρα έμπαινα εγώ στην παγίδα της τηλεοπτικής κλειδαρότρυπας.
Όταν μπήκαμε στην αίθουσα η μεγάλης ηλικίας αγαπημένη μου κυρία, που μονοπόλησε το ενδιαφέρον μου δύο μέρες, ήταν ήδη μέσα. Ήθελα να δω που θα καθήσει για να καθήσω δίπλα της. Ήθελα να της μιλήσω οπωσδήποτε και να της εκφράσω το θαυμασμό μου. Ήθελα να μάθω την ιστορία της.
Αυτό όμως δεν κατέστη εφικτό. Γιατί η αγαπημένη μου κυρία κατευθύνθηκε στο έδρανο, στη θέση πίσω από το ταμπελάκι με το όνομα Τζίνα Πολίτη. Και άκουσα μία από τις αρτιότερες και σαγηνευτικότερες ομιλίες, ever.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου